Σύλλογοι και Σωματεία της Άντισσας... (Μέρος 2ο)

1927: Η Ελλάδα ταλανίζεται από πολιτικές κρίσεις με την μια κυβέρνηση να διαδέχεται την άλλη, στην προσπάθεια αποκατάστασης της δημοκρατίας  της. Η συνεταιριστική ιδέα στη χώρα μας γεννήθηκε το 1920 από τον πρωτεργάτη ηγέτη του κεντρώου δημοκρατικού φιλελεύθερου χώρου Αλεξάνδρο Παπαναστασίου με την ίδρυση του Οργανισμού Αγροτικόν Εργατικόν Κόμμα. Ο πρωτοπόρος αείμνηστος Ιωάννης Φωτιάδης φέρνει την ιδέα στην Άντισσα το 1927 με την ίδρυση Γεωργοκτηνοτροφικού πιστωτικού Συνεταιρισμού. Συνεταιριστική μερίδα απόκτησαν οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι της Άντισσας που με την ένταξη σαυτόν, κατόρθωσαν να περιφρουρήσουν το εισόδημα τους και να πάρουν την τύχη στα χέρια τους. Το 1949 χτίστηκε το εργοστάσιο του Συνεταιρισμού που εκτός του ελαιοτριβείου που λειτουργεί μέχρι σήμερα, διέθετε και αλευρόμυλο για παραγωγή αλευριού, καθώς η καλλιέργεια σιτηρών άνθιζε εκείνα τα χρόνια στην Άντισσα. “Η ίδρυση του Συνεταιρισμού και κυρίως η κατασκευή του εργοστασίου του, ήταν το έργο της ζωής μου. Έτσι ο Αντισσαίος έπαψε να είναι ραγιάς και σκλάβος”, έλεγε ο πρωτοπόρος Ιώαννης Φωτιάδης, που έδωσε την καρδιά του και όλες του τις δυνάμεις για την επιτευξή του. Ο Συνεταιρισμός λειτουργεί μέχρι σήμερα με τωρινό πρόεδρο τον κ Γεώργιο Δουρουδή.

1932: Η Ελλάδα πτωχεύει το Μάη του 1932 λόγω μεγάλου εξωτερικού χρέους της συνέπεια διεθνούς οικονομικής κρίσης και μείωσης των εξαγωγών. Οι διεθνείς αιτήσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου για την στήριξη της Ελλάδας στις δανειακές της υποχρεώσεις δεν είχαν θετικό αποτέλεσμα, προκαλώντας ραγδαία υποτίμηση και επακόλουθη χρεωκόπια.

Στην Άντισσα δημιουργείται τον Ιανουάριο του 1932 Σωματείο Εργατών Γης και Μικροκαλλιεργητών Αντίσσης  “ο Αγ Άντωνιος “, του οποίου σκοπός ήταν, η μελέτη, η προστασία και η προαγωγή των οικονομικών και επαγγελματικών συμφερόντων καθώς και η μεταξύ αυτών αλληλεγγύη και αλληλοβοήθεια. Βασικός όρος για να γίνει κάποιος μέλος του Σωματείου ήταν να μην κατέχει κτηματική περιουσία άνω των 6 στρεμμάτων ή να φέρει κάποια βεβαίωση ότι είναι εργάτης γης . Δεν δεχόντουσαν στο Σωματείο μεγαλοκτηματίες. Πραγματικά ένα σωματείο που στήριζε τους αδύνατους οικονομικά. Πόσο προοδευτικό για εκείνα τα χρόνια! Το σωματείο διαλύθηκε το 1942 με εισήγηση της Υποδιεύθυνσης Χωροφυλακής Αντίσσης μετά από καταθέσεις ορκωτών μαρτύρων για μακροχρόνια αδράνεια του. Μια δεύτερη όμως πράξη διάλυσης το 1957 από τον τότε Νομάρχη Γ. Αθανασίου μαρτυρεί πιο μακρύ βίο του Σωματείου. Το 1942 φαίνεται να διαλύθηκε και Σωματείο Κτηνοτρόφων που υπήρχε στην Άντισσα χωρίς όμως να μπορέσω να βρω παραπάνω πληροφορίες γι’αυτό, πέρα του ότι μετανομάστηκε σε Συνεταιρισμό Κτηνοτρόφων ,ο οποίος διαλύθηκε ως αυτονόμος Συνεταιρισμός το 1957 όπου και συγχωνεύτηκε εις τον Γεωργοκτηνοτροφικό Συνεταιρισμό Αντίσσης.

1933: Ένα χρόνο μετά ιδρύεται το Γεωργικόν Σωματείον Αντίσσης “ο Αγ.Μόδεστος”. Το εν λόγω σωματείο διέθετε και ίδιον γραφείο με αίθουσα διαλέξεων υπό την ίδια ονομασία στο χωριό. Δικαίωμα μέλους είχαν όλοι όσοι είχαν συμπληρώσει το 21ον έτος της ηλικίας τους και κατείχαν κτηματική περιουσία στο όνομα τους με τον όρο να μην είχαν καταδικαστεί ποτέ για κακούργημα ή πλημμέλημα. Σκοπός  του σωματείου ήταν η προάσπιση των συμφερόντων των αγροτών, η ενημέρωση και επιμόρφωση τους με σειρά διαλέξεων και πρόσβαση στη βιβλιοθήκη του συλλόγου, αλλά και η προμήθεια σπόρων,  λιπασμάτων, αγροτικών εργαλείων. Πέρα από αυτά ήταν και η προώθηση των προϊόντων που παρήγαγαν τα μέλη  με προμήθεια όχι πάνω από 3% υπέρ του ταμείου του Σωματείου. Ο Γεωργοκτηνοτροφικός Συνεταιρισμός του Φωτιάδη συμπορεύθηκε με το σωματείο “ο Αγ.Μόδεστος “. Το εν λόγω σωματείο διαλύθηκε το 1942 ύστερα από εισήγηση της Υποδιεύθυνσης Χωροφυλακής Αντίσσης και την κατάθεση ενόρκως 2 μαρτύρων για πλήρη αδράνεια των σκοπών του.

1945 – 1946: Η Ελλάδα πνίγεται στο αίμα του Εμφυλίου μεταξύ του Κυβερνητικού Ελληνικού Στρατού και των Ανταρτών του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας. Στην Άντισσα ιδρύονται 2 σωματεία με σκοπό τη μόρφωση και την προάσπιση των δικαιωμάτων των Μικροκαλλιεργητών και των Εργατών Γης στο πνεύμα της συνεργασίας όλων των Εργατών Γης ολόκληρης της Ελλάδας. Δικαίωμα μέλους είχαν όσοι είχαν συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας τους και είχαν ως μοναδικό πόρο ζωής την ενασχόληση τους με τη γη ως εργαζόμενοι σε ιδιοκτήτες γης. Τα άνωθεν σωματεία φαίνεται να διαλύθηκαν το 1957 λόγω αδράνειας από τον τότε Νομάρχη Λέσβου.

Στο επόμενο φύλλο θα ασχοληθούμε με σωματεία άλλων επαγγελματικών κλάδων ..με επαγγέλματα που χάθηκαν με τα χρόνια επίσης ..

Θα ήθελα να ευχαριστήσω για ακόμη μια φορά την κ Άννα Λιγνού Προϊσταμένη των Γενικών Αρχείων Νομού Λέσβου για την πολύτιμη βοήθεια της ώστε σήμερα να μαθαίνουμε τόσα πολλά για το χωριό μας.